در شرایطی که محاسبات نشان می دهد بازار مسکن در بازه میان مدت همتراز با دو بازار رقیب دچار رشد قیمت شده، فروشندگان مسکن در روزهای اخیر تحت تاثیر برخی سایتهای اینترنتی، قدرت تصمیم گیری خود را برای تخفیف رونق بخش از دست داده اند.
بعضی سایتهای فروش ملک، کماکان عرصه تاخت و تاز نوسان گیران است؛ به طوری که در روزهای گذشته واحدهای ۳۰۰ میلیون تومانی مسکن مهر پردیس را تا یک میلیارد تومان قیمت گذاری کردند! هرج و مرج قیمتی البته در بازار مسکن شهر تهران نیز دیده میشود.
فروشندگان، تحت تأثیر قیمتهای کاذب یا از فروش منصرف میشوند یا قیمتها را به روز میکنند. این در حالی است که به گفته دفاتر املاک، قبل از اینکه مالکان قیمتها را بالا ببرند هم برای واحد آنها مشتری پیدا نمیشد؛ چه برسد به حالا که پنج تا ۱۰ درصد به قیمت پیشنهادی اضافه کردهاند.
واسطههای ملکی میگویند که فروشندگان، قطعاً از ایجاد فضای رکود تورمی در بازار مسکن، توفیقی به دست نخواهند آورد. از سوی دیگر مقایسه روند رشد بازارهای مسکن، طلا و ارز طی پنج سال گذشته نشان میدهد که برخلاف تصور غالب، قیمتها در هر سه بخش تقریباً به یک میزان رشد کرده و ظرفیت بازار مسکن پر شده است.
منطق سادهای در هر بازاری برای تعیین قیمتها وجود دارد و آن تناسب عرضه و تقاضا است. در حال حاضر با توجه به جهش قابل ملاحظه قیمت مسکن، بخش تقاضا قدرت خود را از دست داده و کارشناسان میگویند حداقل تا ۱۰ فصل این وضعیت ادامه پیدا خواهد کرد. در این فاصله هر نوع تحول قیمتی در بازار مسکن، زمان دستیابی به رونق مجدد را طولانیتر میکند.
طی سه ماه اخیر میانگین قیمت مسکن شهر تهران ۹ میلیون و ۷۸۹ هزار تومان در هر متر مربع بوده که نسبت به سه ماه قبل از آن سه درصد افزایش یافته است. سال گذشته در همین زمان متوسط قیمت مسکن شهر تهران پنج میلیون و ۵۳۰ هزار تومان به ثبت رسید.
آذرماه ۱۳۹۶ نیز به عنوان نقطه آغاز افزایش قیمت، میانگین قیمت مسکن تهران پنج میلیون و ۹۰ هزار تومان بود. آذرماه ۱۳۹۴ هم متوسط قیمت سه میلیون و ۸۸۰ هزار تومان بود. همان طور که آمار نشان میدهد قیمت نسبت به آذرماه سال ۱۳۹۶ معادل ۹۲ درصد و نسبت به آذرماه ۱۳۹۴ معادل ۱۵۲ درصد رشد یافته است.
فاصله شدید بین قیمت مسکن با قدرت خرید متقاضیان مصرفی باعث شده تا این بازار ظرفیت خود را برای رشد قیمت از دست بدهد.
کارشناسان رشد قابل ملاحظه قیمت در سال ۱۳۹۸ را برای بازار مسکن متصور نیستند. این بازار سال گذشته در شرایطی رشد میانگین ۹۰ درصدی قیمت را به ثبت رساند که حدود ۷۰ درصد از دو بازار رقیب یعنی سکه و ارز عقب ماند. در سال جاری نیز هر نوع تحول قیمتی در بازار مسکن، رکود این بخش را عمیقتر خواهد کرد.
در یک نظرسنجی اینترنتی با حضور ۲۸۷ نفر از شرکت کنندگانی که عمدتاً فعال حوزه مسکن هستند، نرخ رشد قیمت مسکن در سال ۱۳۹۸ همتراز با تورم عمومی پیشبینی شده است.
۲۶ درصد افراد معتقدند افزایش قیمت مسکن همسطح تورم پیش میرود. ۲۵ درصد گفتهاند کمی بالاتر از تورم خواهد بود. ۱۷ درصد پایینتر از نرخ تورم را برای این بخش پیشبینی کردهاند. ۱۷ درصد نیز معتقدند نرخ رشد قیمت مسکن منفی خواهد بود. ۱۱ درصد به رشد بیش از دو برابر تورم نظر دادهاند و تنها ۴ درصد گفتهاند که قیمت مسکن در سال جاری به دو برابر نرخ تورم میرسد.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک با اشاره به تجربه سال ۱۳۹۱ بعد از رشد نرخ ارز و رشد جهشی قیمت مسکن گفت: این تجربه نشان میدهد که در سال ۱۳۹۸ رشد جهشی قیمت نخواهیم داشت؛ زیرا با توجه به کاهش قدرت خرید و رشد جهشی قیمت مسکن در سال گذشته، امسال قیمت مسکن در حد شاخص تورم افزایش خواهد یافت.
مصطفیقلی خسروی در عین حال بیان کرد: اگر فعالیتهای وعده داده شده برای تولید مسکن به ثمر بنشیند ثبات قیمت مسکن دور از دسترس نیست.
از سوی دیگر، دولت برای رونقدهی به بازار مسکن برنامههایی از جمله تولید و عرضه مسکن در شهرهای جدید، شهرهای کوچک و بافتهای ناکارآمد را در دستور کار قرار داده است. روز یکشنبه با حضور رئیسجمهور نخستین طرح مسکن امید شهر تهران با نام پروژه بهاران شرقی به بهره برداری رسید. این طرح که شامل ۳۲۴ واحد مسی و ۶۳ واحد تجاری در ۹ بلوک میشود، در مجاورت بافت فرسوده منطقه ۱۸ شهر تهران قرار دارد.
محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی نیز در پیام نوروزی خود اعلام کرده بود: امیدوارم سال ۱۳۹۸ با حضور قویتر همه دست اندر کاران، اعم از مشاوران، سازندگان و سرمایهگذاران حوزه مسکن به سال رونق ساخت و تولید مسکن تبدیل شود.
یک کارشناس اقتصادی با بیان اینکه ظرفیت اقتصاد مسکن پر شده است گفت: احتمالا تا پایان سال سرعت رشد قیمتها صفر میشود و برای مدت نسبتا طولانی شاهد رکود بازار مسکن خواهیم بود که فرصت خوبی به خریداران واقعی میدهد.
رقم چهار درصد افزایش ماهیانه قیمت مسکن شهر تهران نرخ بالایی محسوب میشود؛ زیرا اگر همین عدد را به صورت سالیانه در نظر بگیریم به رقم معادل ۱۰۰ درصد سالیانه میرسیم که حدود همین رشد در آذرماه اتفاق افتاد و شاهد افزایش ۹۲ درصدی قیمت بودیم. ولی احتمالا رشد قیمت مسکن تا پایان سال به صفر میرسد؛ زیرا شیب رشد آن کاهش یافته است.
برای خرید آپارتمان در اندیشه به املاک توقف مراجعه کنید.
وی افزود: کاهش شیب رشد قیمت، قابل پیشبینی بود و حتی افزایش چهار درصد ماهیانه فراتر از انتظار بود. بیشترین رشد را در منطقه ۱ با ۱۰۵ درصد شاهد بودیم. با توجه به اینکه قیمتها در منطقه ۱ بالاتر از میانگین شهر تهران است، این افزایش، معدل کل شهر را به سمت بالا حرکت داده است.
این کارشناس اقتصاد مسکن تصریح کرد: در سیستم قیمتگذاری نمیتوان اثرات کیفیت را در نظر گرفت. معمولا در آمار، متوسط همه واحدها را در نظر میگیرند بنابراین در آمار نهایی خطا ایجاد میشود. به نظرم اگر این اثر را خارج کنیم احتمالا رشد قیمت در ماه گذشته کمتر بوده است.
سلطان محمدی با بیان اینکه سرعت افزایش قیمت در مناطقی که تقاضای واقعی وجود دارد کمتر شده است گفت: در مناطقی که توان خانوار تعیینکننده معاملات است رشد قیمت کاهش یافته ولی به دلیل فعالیتهای سوداگرانه در مناطق گرانقیمت، افزایش بیشتری را در این مناطق شاهد بودیم. ممکن است علتش این باشد کسانی که از افزایش قیمت ارز منتفع شدند یا ایرانیهایی که در خارج از کشور زندگی میکنند به این نتیجه رسیدهاند که هماکنون زمان خوبی برای تبدیل ارز به ملک است و بر این اساس در مناطق مرفهنشین اقدام به خرید مسکن کردند.
وی، افت شدید توان طرف تقاضا را در کاهش ۶۲ درصدی معاملات مسکن شهر تهران در آذرماه موثر دانست و افزود: با توجه به روندی که در بازار مسکن میبینیم بخش تقاضا باوجود این حجم از افزایش قیمت همچنان ضعیف باقی مانده و رشد قابل توجهی که مسکن در طول یک سال گذشته داشته، همه حاکی از آن است که ظرفیت اقتصاد مسکن پر شده و یک دوره رکود نسبتا طولانی را در این بخش انتظار داریم.
این کارشناس اقتصاد مسکن، طول دوره رکود مسکن را به عوامل متعددی مرتبط دانست و گفت: همه چرخههای رونق و رکود در بازار مسکن مشابه هم تکرار نمیشود. ولی مطالعه نشان میدهد اگر روندهای قبلی ادامه پیدا کند در حال حاضر تقریبا حوالی قله قیمت مسکن قرار داریم و باید قیمتهای واقعی، آرام آرام به سمت توقف یا حتی به کاهش اندک برود.
سلطان محمدی تاکید کرد: چسبندگی قیمتها اجازه کاهش خیلی زیاد قیمت مسکن را نمیدهد؛ زیرا فروشندگان به سادگی متقاعد نمیشوند تا قیمتها را پایین بیاورند و فقط زمانی که رکود طولانی شود قیمتهای پیشنهادی را کاهش میدهند. اگر طبق پیشبیینی، رشد قیمت مسکن تا پایان سال متوقف شود، فرصت خوبی برای خریداران خواهد بود و مجالی میدهد که حرکت خود را برای خرید انجام دهند.
بانک مرکزی تازهترین گزارش خود را از تحولات قیمت مسکن در آذرماه سال جاری منتشر کرد که بر اساس آن، تعداد معاملات آپارتمانهای مسی شهر تهران در آذر ماه سال جاری به ۶۸۰۰ واحد مسی رسید که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۰.۶ و ۶۱.۷ درصد کاهش نشان میدهدبر اساس این گزارش، متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسی معامله شده از طریق بنگاههای معاملات ملکی شهر تهران در آذرماه سال ۱۳۹۷ معادل ۹میلیون و ۵۵۰ هزار تومان بود که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۴.۱ و ۹۱.۸ درصد افزایش را نشان میدهد.
نایب رییس اول اتحادیه مشاوران املاک گفت: خروجی رشد بازارهای مسکن، طلا و ارز پس از جهش مقطعی قیمت، به رکود بازار مسکن منجر میشود.
با اشاره به اختلاف حدود ۱۰۰ درصدی رشد قیمت مسکن نسبت به سکه و ارز گفت: به اعتقاد من این اختلاف با همین تناسب تا پنج شش ماه آینده پیش میرود. رشد بازارهای موازی وقتی زیاد میشود قیمت مسکن هم بالا میرود. البته رشد اخیر قیمت مسکن از بازارهای رقیب کمتر است اما به طور مثال اگر سکه به رشد ۲۰۰ درصد برسد باید توقع داشته باشیم که رشد مسکن هم حدود ۸۰ درصد شود ولی خروجی آن رکود مسکن خواهد بود.
وی افزود: پیشبینی من این است که معاملات مسکن شهر تهران در مرداد ماه یا نزدیک به تیرماه یا کمتر خواهد بود. تا نیمه مردادماه معاملات نسبت به تیرماه فرق چندانی نکرده و اگر پایین نیامده باشد، بیشتر هم نشده است.
نایب رییس اتحادیه صنف مشاوران املاک درباره طرح قیمتگذاری مسکن گفت: صدور بخشنامه و آییننامه حرکت تعزیراتی یا راهکارهایی مثل قرارداد اجاره دو ساله و تعیین اجاره بها به نظر من هیچ تاثیری ندارد و نمیتواند در افزایش قیمتها بازدارنده باشد. مشکل اصلی بخش مسکن نبود توازن بین عرضه و تقاضا است. وقتی توازن وجود ندارد بقیه طرحها ممکن است در کوتاهمدت اثر بسیار محدود و کوتاهی داشته باشد ولی در میانمدت و درازمد اثری نخواهد داشت.
عقبایی ادامه داد: دولت و مجلس باید نگاهشان طولانی مدت باشد و نیازهای کشور را با افزایش تولید تامین کنند. وقتی در بعضی مناطق به ازای هر یک خانه چندین متقاضی وجود دارد دولت میخواهد چه طرحی بدهد که جلوی افزایش قیمت را بگیرد؟ بنابراین طرحهایی مثل قیمتگذاری بیشتر جنبه روانی دارد و راهکار اصلی نیست. ما باید از گفتاردرمانی خارج شویم و به سمت اقدامات عملی در حوزه مسکن برویم. اینکه موج خبری ایجاد کنیم و آخرش هم هیچ خروجی نداشته باشد مشکل مسکن حل نمیشود.
وی با بیان اینکه شش سال است شعار مسکن اجتماعی میدهیم و بعد افزایش قیمت را به گردن این و آن میاندازیم، گفت: طی شش هفت سال گذشته تولید ساختمان حدود ۵۰ درصد کاهش یافته است. راهکار اصلی این است که دولت قیمت زمین را مدیریت کند و به اصلاح تهای پولی و بانکی که دارای نقص و ایرادات خطرناک و مهلک است بپردازد. در کنار این موضوعات به جدا کردن اقتصاد از دولت در ابعاد مختلف و در حوزه مسکن بپردازد و توجه ویژه به انبوهسازان و سازندگان داشته باشد. وزارت راه و شهرسازی به عنوان نماینده اصلی دولت در حوزه مسکن، باید کارهایش را عملیاتی کند و البته از طرحهای شتابزده پرهیز داشته باشد.
نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک تاکید کرد: هر اقتصادی نیاز به برنامه کوتاه مدت، میان مدت و درازمدت دارد. ما باید در عین حال که به بحرانهای فعلی توجه میکنیم، نیمنگاهی هم به آینده بیندازیم که متاسفانه در مسکن این نگاه وجود ندارد.
بازار مسکن از تابستان سال ۹۲ وارد دوره رکودی خود شد و این روند تا ابتدای سال ۹۶ ادامه یافت. نکته حائز اهمیت این است که قیمت یک مترمربع مسکن در تهران طی دوره رکود ۴ ساله، در حول و حوش ۴ میلیون تومان ثابت ماند.
از بهار سال ۹۶ افزایش قیمت مسکن بهصورت ملایم استارت خورد و از پاییز سال ۹۶ شتابی فزاینده به خود گرفت تا اینکه میانگین قیمت یک مترمربع مسکن در مناطق ۲۲ گانه تهران به بیش از هشت و نیم میلیون تومان در شرایط کنونی رسید که حاکی از دو برابر شدن قیمت، نسبت به ۱۸ ماه قبل (بهار ۹۶) است.
اما سوال بسیاری از فعالان اقتصادی این است که آیا این روند افزایشی قیمت، قابل ِتداوم است؟
در پاسخ باید گفت، تحلیل مدلهای موجود، حاکی از آن است که کاهش تحرک قیمتی بازار مسکن طی ماههای آتی، قابل انتظار است و پس از طی شدن دوره گذار از رونق به رکود باید منتظر ورود به دوره رکود چندساله در بازار مسکن بود.
همچنین باید توجه داشت، همانطور که در دوره رونق بازار مسکن، شاهد صف خرید بودیم انتظار میرود با برچیده شدن تدریجی این صفها در دوره گذار، شاهد شکلگیری صف فروش در دوره رکودی باشیم. فعالان بازار مسکن چه خوششان بیاید چه خوششان نیاید، قیمت مسکن با الگوی حرکت پلهای نمیتواند پیوسته افزایش یابد.
شواهد بازار مسکن حاکی از آن است که هر چه به سال آینده (۱۳۹۸) نزدیکتر شویم، احتمال ورود به دوره رکود بیشتر میشود بهطوری که محتملترین سناریو برای بازار مسکن سال آینده، رکود است و اگر اتفاق غیر مترقبهای برای متغیرهای اصلی اقتصاد (مثل ارز، رشد اقتصادی، تورم عمومی و…) پیش نیاید، رکود چند ساله در انتظار بازار مسکن خواهد بود.
سوالی که ممکن است ذهنها را درگیر کند روند قیمتی مسکن در دوره رکود آتی است که هر چند صحبت کردن پیرامون آن در اقتصاد پرنوسان ایران، دارای خطای پیشبینی بالایی است اما سعی خواهد شد در زمان مناسب و پس از تکمیل فروض مدل اقتصادی ذیربط، سناریوهای آن ارائه شود.
برای اجاره آپارتمان در اندیشه به املاک توقف مراجعه کنید.
جدیدترین آمار از بازار مسکن که توسط رییس اتحادیه املاک تهران ارایه شد نشان میدهد در مهرماه سال جاری قراردادهای خرید و فروش در کل کشور ۱۹ درصد افزایش داشته اما در شهر تهران ۳۷ درصد کاهش نشان میدهد.
اظهار کرد: در مهرماه سال جاری ۵۹ هزار و ۲۵ قرارداد خرید و فروش در کل کشور به امضا رسیده که نسبت به ماه مشابه سال قبل ۱۹ درصد افزایش نشان میدهد.
وی افزود: در پایتخت اما شاهد افت ۳۷ درصدی معاملات بودهایم. مهرماه ۱۳۹۷ بالغ بر ۱۱ هزار و ۳۲ قرارداد خرید و فروش در تهران داشتیم. این رقم در مهرماه ۱۳۹۶ بالغ بر ۱۷ هزار و ۳۸۱ مورد بوده است.
خسروی همچنین با اشاره به قراردادهای اجاره گفت: در کل کشور ۴۷ هزار و ۳۸۴ قرارداد اجاره در مهرماه به ثبت رسیده که نسبت به سال قبل در همین بازه زمانی ۹ درصد کاهش نشان میدهد. در تهران نیز ۱۵ درصد کاهش قراردادهای اجاره را داشتیم. در مهرماه ۱۳۹۷ بالغ بر ۱۳ هزار و ۵۴۰ قرارداد اجاره در تهران به امضا رسیده است. این رقم در ماه مشابه سال قبل ۱۵ هزار و ۸۴۱ مورد بود. علت افت قراردادهای اجاره به دو موضوع اقدام برای خرید توسط شهروندان در کل کشور و مهاجرت از تهران مربوط میشود.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران آمار قراردادهای خرید و فروش در بازار مسکن در هفت ماهه نخست امسال را نیز اعلام و خاطرنشان کرد: از ابتدای سال جاری تاکنون ۴۴۳ هزار و ۶۶ مبایعهنامه (قرارداد خرید و فروش) در کل کشور به ثبت رسیده است. در زمان مشابه سال قبل این تعداد ۳۶۲ هزار و ۳۰۴ مورد بود که نشان میدهد قراردادهای خرید و فروش در کشور ۲۶ درصد افزایش داشته است.
وبیرتامن ادامه داد: در بخش اجاره اما ۳۶۴ هزار و ۱۹۲ قرارداد در هفت ماهه امسال به ثبت رسیده که با توجه به ۴۱۹ هزار و ۶۲۹ اجارهنامه در همین بازه زمانی سال قبل قراردادهای اجاره ۱۳ درصد کاهش نشان میدهد. این رقم نیز به معنای تمدید اجاره نامه یا اقدام به خرید بوده است.
یرای خرید آپارتمان در اندیشه به املاک توقف مراجعه کنید.
با وجود اینکه میانگین قیمت هر مترمربع آپارتمان مسی در پایتخت در معاملات اسفند ماه به حدود ۱۱ میلیون تومان رسید، اما هنوز شمار زیادی از جستوجوگران بازار مسکن به دنبال واحدهای قیمتمناسب متناسب با بودجه اندک خود هستند و از این رو بازار آپارتمانهای تا مترمربعی ۱۰ میلیون تومان به مقصود عده زیادی از متقاضیان مسکن تبدیل شده است.
اگرچه عده زیادی از عرضهکنندگان بازار مسکن اعم از سازندهها و متقاضیان تبدیل به احسن و همینطور کسانی که با انگیزه سرمایهگذاری وارد بازار مسکن شده و خرید انجام دادهاند و حال قصد فروش پس از سپری شدن یک دوره رشد قیمت را دارند، همچنان دچار سردرگمی هستند و درباره اینکه آیا بهترین زمان برای فروش فرارسیده یا نه، تردید دارند و در نتیجه تعداد فایلهای نزد بنگاهها کاهش یافته است، اما در عین حال کسانی که اصرار به خرید دارند همچنان در بازار مسکن در حال جستوجو هستند و گزینههای متناسب با بودجه خود را ارزیابی میکنند.
به اذعان مشاوران املاک در مناطق متوسط رو به پایین اغلب متقاضیان درصدد خرید ملک تا مترمربعی ۱۰ میلیون تومان هستند و البته بخش اعظم همین رقم را هم با دشواری و از طریق وام و به رهن سپردن ملک تامین کردهاند، این گروه در اغلب مناطق به ویژه مناطق ۴ تا ۱۶ میتوانند املاکی در این بازه قیمتی جستوجو کنند، اما در مناطق بالاتر آپارتمانهای تا مترمربعی ۱۰ میلیون تومان اغلب قدیمیساز بوده و سن بنای بیش از ۱۵ سال دارند.
این در حالی است که در مناطق دارای بافت فرسوده نسبتا وسیع همچون مناطق ۷، ۹ و ۱۰ یافتن آپارتمان نوساز در این گروه قیمتی هنوز غیر ممکن نشده است.
محلههای نامجو، خواجه نظام، رودکی، وحیدیه، دماوند، جشنواره، استاد معین، امام حسین (ع) و میدان خراسان از جمله نقاطی هستند که جستوجوی آپارتمان زیر ۱۰ سال ساخت و بعضا حتی زیر ۵ سال ساخت تا مترمربعی ۱۰ میلیون تومان در آنها ممکن است.
معاملات قطعی در بازار مسکن به نصف اردیبهشت ماه سال قبل رسیده است. دفاتر مشاور املاک میگویند که بعد از جهش ماهیانه قیمت که در اسفندماه اتفاق افتاد در یک هفته گذشته، رشد قیمت متوقف و فایلهای بیشتری به بازار عرضه شده است.
تقویت بازار از طریق دو گروه سنی آپارتمانها محسوستر است؛ گروه اول واحدهای قدیمی هستند که به قصد تبدیل به احسن برای فروش ارائه شدهاند و گروه دوم کلیدنخوردههایی که صاحبان آنها به دلیل سردرگمی بازار در ماههای اخیر از فروش آن خودداری میکردند.
واسطههای ملکی معتقدند پس از آنکه تهدیدات خارجی اثر چندانی در بازار ارز ایجاد نکرد، شرایط برای عرضه واحدهای نوساز فراهم شده و حذف قیمت در آگهیهای فروش ملک نیز در آرامش بازار بیتاثیر نبوده است.
بر اساس دادههای اولیه از سامانه معاملات شهر تهران، قراردادهای خرید و فروش تا روز ۲۶ اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ بالغ بر ۴۷ درصد نسبت به زمان مشابه سال قبل کاهش نشان میدهد.
کارشناسان معتقدند پس از ثبات قیمت ارز، اطمینان برای آرامش نسبی بازار مسکن در ماههای آینده بیشتر شده است. از سوی دیگر پایین بودن توان متقاضیان مؤثر کماکان به عنوان پاشنه آشیل اصلی، معاملات بازار ملک را تحت تأثیر قرار داده است.
محاسبات نیز نشان میدهد که با توجه به تجربه رونق و رکود قبلی بازار مسکن در سال ۱۳۹۱ رشد قیمت مسکن در بالاترین میزان به حدود نصف قیمت دلار رسیده و پس از آن دیگر هرگز ظرفیت رشد متناسب با قیمت ارز را نداشته است. به دنبال آن و پس از نوسانات ارزی که از اواخر سال ۱۳۹۶ آغاز شد قیمت ارز ۲۷۶ درصد و قیمت مسکن ۱۲۱ درصد افزایش یافته است.
با این حساب، مسکن تقریباً یک بار دیگر، نقطه اوج قیمت را لمس کرده و جهش سنگین آن در سال جاری دور از ذهن است. مشاوران املاک در مناطق ۵، ۴ و ۸ میگویند آرامش بازار، مشتریان را برای خرید ترغیب میکند اما اگر مالکان قیمتها را مثل ماههای قبل بالا ببرند امکان خروج از رکود فراهم نمیشود.
درباره این سایت